Stojąc na środku bukowskiego rynku nietrudno wyobrazić sobie kształt średniowiecznego miasta. Do dziś zachował się zarys centralnego placu wytyczonego w trakcie lokacji w 1289 roku. W Sztramberku znajduje się około 80 zabytkowych chat z XVIII i XIX wieku. Oprócz ulic Kopec i Jaronkova, warto podejść jeszcze na ulice Dolni i Horni Basta (Dolní i Horní Bašta, gdzie również możemy zobaczyć wołoskie, drewniane chaty. Wieża Truba. Wieża Truba ( Trúba) to symbol miasteczka. Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa”, z. 24, Kraków 2006. [6] Cechosz S., Holcer Ł., Średniowieczne przedproże przed pałacem pod Krzysztofory – najnowsze odkrycia, „Krzysztofory. Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa” nr 25. S t r e s z c z e n i e W artykule omówiono problem rynku jako „serca miasta” historycznego. Prze śledzono funkcję jaką pełnił oraz jego kształt na przestrzeni epok, poczynając od greckiej agory, poprzez rzymskie forum, rynek miasta średniowiecznego, renesansowego, kończąc na jego funkcji w XXI w. Zagadnienie ukazano na przykładzie W drugiej połowie XV wieku mury obronne, w miejsce starych obwarowań drewniano-ziemnych, uzyskało również Stare Miasto oraz Stare Przedmieście. Równocześnie z budową muru przebiegało wznoszenie nowych baszt i wież bramnych. Bramy miejskie w większości wzniesione zostały w XIV wieku, lecz ich rozwój i wzmacnianie trwało do XV i jawaban tebak gambar level 3 no 12. Bar to wszystko co najlepsze w Czarnogórze. Plaża, modny kurort i sięgająca setek lat wstecz historia. Znajdą tu coś dla siebie amatorzy plażowania i miłośnicy zabytków. Stary Bar - wieża zegarowa Bar - nazwa Powszechnie przyjmuje się, że nazwa pochodzi od dawnej formy "Antivarium" lub "Antibarium", która oznaczała po prostu osadę położoną po przeciwnej stronie niż Bari. Istnieje jednak legenda wiążąca powstanie miasta z księżną Jeleną, która miała przez jakiś czas przebywać w pobliskiej jaskini. Oburzona kłamstwami mieszkańców okolicznych wsi księżna rzuciła na nich klątwę. Od słów władczyni nadano nazwę przyszłemu miastu (zachodzi tu nieprzetłumaczalna na język polski gra słów - serbskie "varanti" znaczy "oszukiwać"). Opowieść ta została spisana dopiero w XIX wieku i jest jedynie ludową legendą. Widok na twierdzę z cytadeli - Stary Bar, Czarnogóra Bar - historia Najstarsze znaleziska archeologiczne wskazują, że Bar był zamieszkany już w epoce neolitu. Prawdopodobnie Rzymianie wybudowali w tym miejscu umocnioną twierdzę. W średniowieczu istniała tu katolicka diecezja zależna bezpośrednio od Rzymu. W 1042 roku w okolicy miasta doszło do bitwy pomiędzy wojskami Bizancjum, a wojownikami księcia Stefana Dobrosława. Dzięki szeroko zakrojonej akcji dezinformacyjnej (ukryte w górach oddziały dęły w trąby, a mieszkańcy Baru rozpuszczali fałszywe plotki o olbrzymiej armii Stefana) udało się zmusić Greków do ucieczki, a podczas ich odwrotu zadać im ciężkie straty. Odniesione zwycięstwo dało początek słowiańskiemu państwu Zety. W XI wieku Bar został wyniesiony do rangi katolickiej archidiecezji. Wiązało się to z silną latynizacją tutejszej arystokracji i inteligencji (przy równoczesnym funkcjonowaniu języków słowiańskich). Prawdopodobnie w średniowieczu zaczął wykształcać się funkcjonujący do dziś podział na Stary i Nowy Bar. Ufortyfikowane miasto znajdowało się bowiem pięć kilometrów od brzegu, a kontakt z resztą świata utrzymywało dzięki portowi o nazwie Pristan (dopiero na początku XX wieku port otrzymał nazwę Nowy Bar). W kolejnych wiekach miasto często zmieniało przynależność państwową (księstwo Zety, Bizancjum, Wenecja). Cały czas jednak mieszkańcom przysługiwała pewna autonomia (miastem rządziła Wielka Rada, bito własną monetę, a zwierzchnik nosił tytuł księcia). Pomnik ku czci pomordowanych partyzantów - Bar, Czarnogóra Nawet gdy Wenecja utraciła władzę nad miastem na rzecz Turcji Bar zachował niektóre przywileje. Muzułmanie traktowali starą część osady jako ważną twierdzę w swoim systemie obronnym. W czasie wojny z Czarnogórą w latach 1876-1878 Bar został zaatakowany przez wojska późniejszego króla Mikołaja. Mimo wsparcia artyleryjskiego i operującej na morzu floty Turcy poddali się po niecałym miesiącu oblężenia. Czarnogórcy szybko rozpoczęli rozbudowę miasta przenosząc jednak większość instytucji do Nowego Baru. Dawnemu portowi wydatnie pomogło utworzenie połączenia kolejowego z Podgoricą. Zniszczenia przyniosła I wojna światowa i bombardowanie portu przez flotę austriacką. Po zakończeniu II wojny światowej komunistyczni partyzanci wymordowali tutaj większość przedstawicieli mniejszości albańskiej. Historycy szacują liczbę ofiar od 400 do 1500 ludzi. W 1979 roku trzęsienie ziemi obróciło w perzynę wiele zabytkowych budowli Starego Baru. Dziś jest to ważny punkt na turystycznej mapie kraju - z każdym rokiem coraz więcej zwiedzających przyjeżdża aby zobaczyć zabytkowe ruiny. Stary Bar - Czarnogóra Bar i Stary Bar - zwiedzanie [stan na wrzesień 2018] Wybierając się na wycieczkę do Baru musimy zdawać sobie sprawę, że poszczególne zabytki są od siebie dość oddalone. Nowe miasto i port leżą nad samym brzegiem morza zaś ruiny dawnej twierdzy (Тврђава Стари Бар) znajdują się ok. 5 kilometrów od morskiego brzegu. Pałac króla Mikołaja (Dvorac Kralja Nikole) (Dvorski Trg) Dumą Nowego Baru jest dawna siedziba jedynego koronowanego władcy Czarnogóry. Architektem założenia był chorwacki budowniczy Josip Slade. Pałac był letnią siedzibą monarchy, a potem został przekazany w prezencie ślubnym księżniczce Zorce. Dawniej rodzina królewska posiadała własną przystań przy której cumowały kolekcjonowane przez króla Mikołaja jachty. Dziś w odremontowanych wnętrzach działa muzeum miejskie. Pałac króla Mikołaja - Bar, Czarnogóra Sobór św. Jana Włodzimierza (Саборни храм Светог Јована Владимира) Największa cerkiew w całym kraju (przewyższa sobór w Podgoricy o kilka metrów) poświęcona jest lokalnemu księciu zamordowanemu w XI wieku przez Bułgarów. Przez wiele lat komunistyczne władze odmawiały zgody na budowę świątyni w Nowym Barze. Prace rozpoczęto dopiero w 2006 roku i zakończono w 2016. Warto wejść do środka i zwrócić uwagę na pokrywające sufit freski. W miejscu, w którym artysta przedstawił piekło realistyczny styl ustępuje długim pociągnięciom pędzla. Twierdza Stary Bar Ruiny średniowiecznego miasta to prawdziwa plątanina alejek i dróg pomiędzy liczącymi sobie po kilkaset lat budowlami. Jeszcze w latach 90. całość była zupełnie dzika, turyści mogli błądzić pośród zrujnowanych zabytków. Od kilkunastu lat trwają tu szeroko zakrojone prace rekonstrukcyjne, z roku na rok dawny urok odzyskują kolejne budynki, choć jednocześnie całość traci nieco na tajemniczości. Nadal jednak twierdza pozostaje jednym z najbardziej klimatycznych zabytków Czarnogóry. Do środka dostaniemy się przez potężną bramę, punkt sprzedaży biletów znajduje się już na terenie ruin. Najważniejsze obiekty jakie zobaczymy to: Carinarnica - Pochodzący z XV wieku budynek został odrestaurowany jako jeden z pierwszych. Dawniej przebywał tu poborca podatkowy, dziś wewnątrz możemy zobaczyć historyczne zdjęcia Baru. Łaźnia turecka - Wybudowana po przejęciu miasta przez Turków (prawdopodobnie na początku XVIII wieku) obecnie odremontowana. Jak na razie jej wnętrza pozostają puste chociaż istnieją plany zorganizowania tu niewielkiej galerii. Zamek biskupi - Dawna siedziba katolickiego biskupa później przekształcona w obronną cytadelę to jedna z najbardziej efektownych pozostałości dawnego miasta. Możemy wejść na koronę murów i stamtąd podziwiać Stary Bar lub poprzestać na punkcie widokowym na okoliczne góry. W centralnej części obronnego założenia umieszczono tablicę upamiętniającą zamordowanie przez Włochów partyzantów Narodowej Armii Wyzwolenia Jugosławii. Torturowani mężczyźni zostali wrzuceni do zamkowej studni. Klasztor franciszkanów - Założony w XIII wieku, następnie zamieniony przez Turków na meczet. Największe zniszczenia przyniosła eksplozja prochu w roku 1912. Warto dobrze przypatrzeć się zachowanym murom - tu i ówdzie dostrzeżemy blaknące na słońcu resztki malowideł. Akwedukt - Powstał stosunkowo późno bo już podczas rządów tureckich. Dzięki tej budowli do twierdzy dostarczano wodę z odległego o trzy kilometry źródła Rumija. Niestety całość nie przetrwała niszczycielskiego trzęsienia ziemi z 1979 roku. To co możemy dziś obejrzeć jest efektem prac rekonstrukcyjnych. To jedyny akwedukt na terenie całej Czarnogóry. Ponoć nadal może spełniać swoja dawną funkcję. Wieża Zegarowa - Wzniesiona w XIX wieku obecnie uznawana za symbol Baru. Twierdza udostępniana jest turystom w godzinach od 8 do 20, bilety wstępu kosztują 2€ (normalny) i 1€ (ulgowy). [stan na 2018 rok] Akwedukt w Starym Barze (Czarnogóra) Meczet Omerbašićaa Pochodzi z XVII wieku, zbudowany prawdopodobnie dla jednego z tureckich dostojników. W późniejszych latach obok świątyni wzniesiono dom imama. Meczet Omerbašićaa - Bar, Czarnogóra Katedra katolicka Niepokalanego Poczęcia NMP (Katedrala Bezgrešnog Začeća) Około 800 metrów na wzgórzu nad ruinami Starego Baru znajduje się katolicka katedra. Obecny kościół powstał w połowie XIX wieku. Stary Bar - widok na katedrę katolicką Stara maslina Rosnące na terenie miasta drzewo oliwne (po serbsku "maslina") to prawdopodobnie najstarsza roślina tego gatunku w Europie. Jej wiek szacowany jest na 2240 lat. Ponoć w dawnych czasach pod drzewem pertraktowały zwaśnione rody. Roślina płonęła dwukrotnie, ale za każdym razem wypuszczała nowe pędy. Wstęp pod drzewo jest płatny (1€ (bilet normalny), 0,50€ ( bilet ulgowy)) obok znajduje się niewielki sklepik z pamiątkami i wyrobami pochodzącymi z oliwy. [stan na 2018 rok] Lokalizacja drzewa: 42°04' 19°07' Stara maslina - Bar, Czarnogóra Bar - informacje praktyczne (aktualizacja wrzesień 2018) Główna plaża miasta zaczyna się na wysokości pałacu królewskiego i ciągnie przez około 1,5 kilometra na północ. Podobnie jak większość plaż czarnogórskich, także i ta składa się w większości z kamieni. Do Baru możemy dojechać z wielu czarnogórskich miast (autobusy dalekiego zasięgu). Co więcej z miasta wyruszają pociągi, które jadą przez Podgoricę aż do Belgradu (dwa pociągi dziennie koszt 21€). Przejazd koleją pomiędzy Barem a stolicą kraju to koszt 2,40€. Czas takiej podróży to mniej więcej jedna godzina. [stan na 2018 rok] Uwaga! Wybierając się do Baru musimy pamiętać, że obszar średniowiecznego miasta i współczesnego kurortu dzieli odległość kilku kilometrów. Oczywiście w sezonie turystycznym nie będziemy mieli problemu z dotarciem do twierdzy. Z dworca autobusowego do ruin kursują regularnie busy (koszt ok. 1€). [stan na 2018 rok] Końcówka drogi prowadzącej do twierdzy jest wprost usiana sklepami z pamiątkami i restauracjami. Mimo turystycznego charakteru okolicy ceny nie są tu zbyt wysokie. Warto jednak porównać menu kilku knajpek zanim zdecydujemy się skorzystać z jakiejś oferty. Rosnąca popularność Czarnogóry sprawia, że każdego roku coraz więcej mieszkańców decyduje się wynająć pokoje turystom. Z reguły oferowane przez nich ceny są niższe, ale decydując się na to rozwiązanie nieco ryzykujemy. Najczęściej bowiem taki obiekt nie posiada zbyt wielu opinii pozostawionych przez innych turystów. Warto mieć to na uwadze szukając noclegu w Barze. Najwięcej prywatnych pokoi do wynajęcia znajduje się na terenie dzielnicy Šušanj (bliskość plaży miejskiej). Stary Bar - Wieża Zegarowa Bar i Stary Bar - gdzie spać? Mimo tego, że większość przyjezdnych nocuje w pobliskim kurorcie Sutomore to również do Baru przybywa wielu zwiedzających. Oferta noclegowa jest z roku na rok coraz szersza i bardziej zróżnicowana. Jeśli chcemy zatrzymać się obok średniowiecznych ruin można wybrać polecany KULA Boutique Hotel (Starobarska Carsija, tuż obok Starego Baru, około 5 kilometrów do plaży, pokoje z prywatnymi łazienkami, śniadanie wliczone w cenę). W pobliżu plaży funkcjonuje wiele prywatnych apartamentów spośród, których możemy się zdecydować chociażby na Apartments Stevo Nikočević (dzielnica Šušanj, pokoje z łazienkami, ok. 250 metrów do plaży, do centrum Baru ok. 1,5 kilometra). Jeżeli zależy nam na noclegu w hotelu możemy wybrać położony w centrum trzygwiazdkowy Hotel Pharos (Topolica III, prywatne łazienki, śniadanie w cenie, kilkaset metrów do plaży miejskiej). Szukaj noclegu pośród wszystkich obiektów noclegowych w Barze. Bar - okolice Miasto jest dobrym punktem do poznania reszty kraju ze względu na swoje położenie jak i dobre skomunikowanie z innymi regionami. Jadąc wzdłuż wybrzeża możemy zatrzymać się w zabytkowym Petrovac na Moru (resztki weneckiego fortu). Nieco dalej leży Budva i wyspa sv. Stefan. Jeśli wybierzemy się na południe możemy zwiedzić stare miasteczko Ulcinj (dawna siedziba piratów) lub po przekroczeniu granicy dotrzeć do albańskiej Szkodry. Bardzo blisko będziemy mieli też do brzegu jeziora Szkoderskiego, które kusi licznymi ofertami rejsów (też link do tekstu). Ciekawostki o Barze Rocznica bitwy pod Barem z 1042 roku (7 października) jest Dniem Wojska Czarnogórskiego. W lipcu 1904 roku odbył się tu eksperyment Guglielmo Marconiego, który z włoskiego Bari nadal sygnał radiowy jaki odebrała odpowiednio rozbudowana radiostacja w Barze. Mówi się, że dawniej tutejszy mężczyzna nie mógł wziąć ślubu dopóki nie zasadził 20 drzew oliwnych. ŚREDNIOWIECZNE MIASTO I JEGO MIESZKAŃCY Za panowania pierwszych Piastów większe osady najczęściej powstawały przy grodach . Dopiero w XII i XIII wieku powstawały pierwsze miasta. Były lokowane na prawie lubeckim lub dzieliło się na: patrycjat, pospólstwo, plebs. Władzę w mieście sprawował burmistrz i rada DO GRY (MILIONERZY) liczba stron 7 Sprawdzian ŚREDNIOWIECZNE MIASTO I JEGO MIESZKAŃCY Brak możliwości powrotu do pytań po udzieleniu każdym pytaniu będzie pokazana poprawna odpowiedz. Średniowiecze to bardzo długa, bogata i różnorodna epoka, która często mylnie kojarzona jest przede wszystkim z zacofaniem, zabobonami i śmiercią. W rzeczywistości była niezwykle inspirującym okresem, trwającym aż przez 1000 lat – od V do XV wieku. W jego trakcie poczyniono ogromne postępy w technologii, rolnictwie, nauce i kulturze, a średniowieczne motywy i wątki stały się popularnym źródłem inspiracji dla późniejszej literatury. Pisarze w swoich dziełach wielokrotnie posługują się bowiem mitami, ideałami, obyczajami, motywami, kulturą i wojskowością średniowiecza, o czym zamierzam mówić podczas dzisiejszego wystąpienia. W jego trakcie chciałbym przeanalizować wybrane dzieła literackie pod kątem pojawiających się w nich motywów średniowiecznych. Miniatura średniowieczna „Miniatura średniowieczna” Wisławy Szymborskiej przedstawia dość prostą sytuację liryczną, która jest wycinkiem średniowiecznej rzeczywistości: dostojny władca wraz ze swoim orszakiem złożonym z mężnych rycerzy, pięknej i młodej damy oraz pachołków i służb mknie na koniach do zamku z wysokimi wieżami. Wszystkie zaprezentowane przez podmiot liryczny postaci są w każdym calu doskonałe i uosabiają idealne wzorce władcy, rycerza, księżniczki, a nawet pazia. Na koniec osoba mówiąca stwierdza jednak, że w tym idyllicznym obrazku brakuje osób niżej urodzonych, ponieważ zgodnie z zasadami systemu feudalnego, który panował w czasach średniowiecza, zostali oni skazani na niebyt i zapomnienie, a ich życiem zupełnie się nie interesowano. Szymborska w swojej „Miniaturze średniowiecznej” kpi wobec tego z perfekcyjnych i pozbawionych skazy eposów rycerskich, dając do zrozumienia, że są one zbyt idealne i nie obrazują w sposób obiektywny ówczesnej rzeczywistości. Podkreśla, że są one zbyt wygładzone, a przez to nierealistyczne, bo brak w nich prostych chłopów, biednych żebraków i po prostu zwykłych ludzi niebędących rycerzami ani władcami. Podmiot liryczny pokazuje, że istnieje inny, mniej popularny obraz średniowieczna jako epoki wyzysku, głodu, biedy i powszechnej śmierci, jednak on nie jest zakorzeniony w kulturze i niewiele osób o nim pamięta. Szymborska odnosi się do czasów średniowiecznych w typowy dla siebie, ironiczny sposób, wykpiwając naiwność i zbytnią banalność rycerskich eposów. Hobbit, czyli tam i z powrotem „Hobbit, czyli tam i z powrotem” opisuje dzieje hobbita o imieniu Bilbo, który wraz z grupą krasnoludów udaje się w daleką wyprawę, aby odebrać groźnemu smokowi Smaugowi skarb. Już sam opis głównego wątku, jako ważnej i pełnej przygód misji głównych bohaterów, nasuwa skojarzenia ze średniowiecznymi legendami, takimi jak chociażby legenda o św. Graalu. W utworze Tolkiena owym św. Graalem jest oczywiście smoczy skarb, a rycerzami Okrągłego Stołu są krasnoludy oraz Bilbo. Skojarzenia ze średniowieczem nasuwa obecność smoka, który bardzo często pojawiał się w różnego rodzaju rycerskich eposach. Postaciami występującymi w średniowieczu były również wspomniane krasnoludy oraz elfy występujące też w „Hobbicie”. Także czarodziej Gandalf może być inspirowany Merlinem, czyli czarodziejem z legend o rycerzach króla Artura. Ponadto w dziele Tolkiena pojawiają się obyczaje i rytuały wywodzące się wprost ze średniowiecza, takie jak nadawanie imion mieczom, znane chociażby z „Pieśni o Rolandzie”. Duża część rzeczywistości Śródziemia zobrazowanej w „Hobbicie” ma też wiele wspólnego z epoką średniowiecza, czego dowodzą zamki, pałace, uczty i bitwy. Tolkien sięga do tej epoki również w sposób niematerialny, inspirując się wartościami i postawami wywodzącymi się z eposów rycerskich. Mianowicie dla bohaterów „Hobbita” najważniejsze wartości to honor, odwaga, wierność, lojalność, męstwo i braterstwo, co przywołuje bezpośrednie skojarzenia z ideałami średniowiecznymi. Wywiad – Miron Białoszewski Nawiązaniem do średniowiecznego motywu tańca śmierci, czyli tzw. danse macabre, a także do pochodzącego z ej epoki utworu „Rozmowy mistrza Polikarpa ze śmiercią” jest współczesny wiersz Mirona Białoszewskiego zatytułowany „Wywiad”. W obu utworach możemy łatwo odnaleźć wspólne cechy. Mianowicie zarówno „Wywiad”, jak i „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze śmiercią” są dialogami, w obu pokazano spotkanie wybitnego człowieka ze śmiercią i przedstawiają one reakcję na te niespodziewane odwiedziny. Treść wiersza Białoszewskiego wygląda następująco: mistrz Miron zostaje w swoim domu zaskoczony wizytą kobiety, która wydaje mu się być dziennikarką. Po krótkiej rozmowie wyjaśnia się, że jest ona śmiercią we własnej osobie. Miron, uspokoiwszy się, nie stara się nawet odwlec w czasie chwili, gdy odejdzie z tego świata, ponieważ właśnie tego pragnął. Wiersz Polaka przedstawia motyw tańca śmierci w sposób karykaturalny i prześmiewczy, jako zwyczajną, przeciętną kobietę, na którą nikt by nie zwrócił uwagi na ulicy, ponieważ nie ma ona kosy ani trupiobladej twarzy. W przeciwieństwie do średniowiecznej wizji, ta współczesna, przedstawiona w „Wywiadzie” jest nad wyraz spokojna i świadoma swoich powinności. Zapraszając do tańca, nie wdaje się w zbytnią polemikę z Mistrzem i zadaje tylko trzy zdawkowe pytania, po czym pozbawia życia Mirona. Wartym odnotowania są różnice w roli Boga w kontekście wysłania śmierci do Mistrza. W „Rozmowie Mistrza Polikarpa ze śmiercią” to właśnie On jest bezpośrednio odpowiedzialny za jej pojawienie się w kościele. Zupełnie inaczej sprawa wygląda u Białoszewskiego, gdzie Bóg nie ma żadnego wpływu na działania śmierci, ponieważ cechuje się ona niezależnością i polega tylko na sobie. Co leży u podstaw tak różnych wizji tańca śmierci w obu utworach? Wydaje mi się, że najważniejszym aspektem owych odmienności jest różnica między obyczajowością średniowieczną a wieku dwudziestego. Poprzez taniec śmierci „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze śmiercią” miała na celu uświadomienie czytelnikowi, że odejście do świata umarłych czeka każdego, bez względu na wszystko. Utwór ten miał więc oswoić ludzi z faktem nieuchronności śmierci. Inaczej sytuacja wygląda w „Wywiadzie”, gdzie przedstawiono swego rodzaju „oswojone” ujęcie motywu tańca śmierci, jakoby była ona czymś zwyczajnym i codziennym. U Białoszewskiego nie wzbudza ona najmniejszych emocji, a wręcz uspokaja bohatera. Pod żadnym pozorem nie obawia się jej i nawet przyjmuje niemal jak bliskiego gościa, dlatego można stwierdzić, że w ten sposób autor pokazuje, że w dzisiejszych czasach – w odróżnieniu od średniowiecza – śmierć nie jest dla człowieka zagadką, wyzwaniem ani czymś nieznanym, czemu powinien się obawiać. Miecz przeznaczania Zbiór opowiadań zatytułowany „Miecz przeznaczania” często nawiązuje do polskich legend średniowieczu, takich jak np. ta o bazyliszku. U Sapkowskiego ta istota wygląda identycznie jak w średniowiecznych narodowych podaniach – jest dużym i groźnym stworzeniem bezlitośnie zabijającym wszystko, co się rusza. W „Mieczu przeznaczenia” Geralt, wykonując swoją pracę, czyli unicestwiając potwory, w ciemnej grocie walczy właśnie z bazyliszkiem, podczas gdy zgromadzony przed wejściem tłum nie ma wątpliwości, że już zginął. Wieśniacy są przekonani, że Geralt nie ma szans w starciu z zieloną kreaturą, tym bardziej że nie wziął ze sobą lustra, które – zgodnie z legendą – jest jedynym sposobem na pokonanie bazyliszka. Ostatecznie jednak tytułowy bohater sagi Andrzeja Sapkowskiego wychodzi zwycięsko z trudnego pojedynku. W „Mieczu przeznaczenia” można odnaleźć także krótkie nawiązanie do krakowskiej legendy o królowej Wandzie, co Niemca nie chciała. Opowiada ona historię pięknej polskiej władczyni, w której zakochał się niemiecki książę. Zdeterminowany, aby zdobyć jej rękę, zdecydował się zagrozić, że jeśli Wanda za niego nie wyjdzie, to wraz ze swoimi wojskami najedzie na Kraków. Ostatecznie wedle legendy królowa utopiła się w Wiśle, aby uniemożliwić niemiecki księciu realizację jego niecnych planów. W „Mieczu przeznaczenia” pojawia się natomiast wzmianka o królowej Vandzie, która co prawda też popełniła samobójstwo i utopiła się w rzece, ale zrobiła to dlatego, że nikt jej nie chciał. W tym przypadku Andrzej Sapkowski po raz kolejny korzysta ze średniowiecznych podań, ale mimo że do nich nawiązuje bezpośrednio, to zmienia ich treść i modyfikuje przesłanie oraz dokonuje ich reinterpretacji. Autor sagi o Wiedźminie bawi się legendami i mitologią, trawestuje je, ukazuje krzywym zwierciadle i posługuje się nimi po to, aby ubarwić wykreowany przez siebie świat. Za ich sprawą tworzy niepowtarzalną krainę, gdzie dzieje się akcja, buduje atmosferę magii, tajemniczości, a czasem również humoru i zaprasza czytelnika do intelektualnej gry, w której należy kojarzyć najrozmaitsze wytwory kultury. Dzięki temu jego opowiadania stają się intertekstualne. Literatura garściami czerpie z kultury średniowiecznej. Odwołuje się do niej zarówno w kontekście materialnym, co symbolizują wszelkiego rodzaju miejsca, postaci i przedmioty wywodzące się ze średniowiecza, jak i ideowym oraz symbolicznym, o czym świadczy sięgnięcie po motywy oraz wartości wywodzące się z tej epoki. Należy jednak zauważyć, że czerpiąc inspiracje ze średniowiecza, pisarze odnoszą się przede wszystkim do pozytywnego dziedzictwa z tego okresu, abstrahując od jej ciemnych stron, których bez wątpienia było niemało. W znikomym stopniu zwraca na nie uwagę wyłącznie Wisława Szymborska. W każdym razie fakt, że motywy średniowieczne pojawiają się w tak wielorakich dziełach jak te, które dziś omówiłem, wskazuje na bogactwo i różnorodność tej epoki. Bibliografia I Literatura podmiotu: 1) Białoszewski Miron, Wywiad, W: Sprawdzone sobą. Wiersze wybrane, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy, 2008, ISBN 9788306031775, 2) Tolkien John Reuel Ronald, Hobbit, czyli tam i z powrotem, Warszawa, Amber, 2011, ISBN 9788324139514, 3) Sapkowski Andrzej, Miecz przeznaczenia, Warszawa, superNOVA, 2014, ISBN 9788375780642, 4) Szymborska Wisława, Miniatura średniowieczna, dostęp online: II Literatura przedmiotu: 1) Lebiecki Tomasz, Legendy arturiańskie jako element kultury europejskiej, Literatura Ludowa, 2002, z. 4-5, s. 3-20, 2) Lemann Natalia, Literatura arturiańska w twórczości Andrzeja Sapkowskiego, czyli wszystkie drogi prowadzą do Kamelotu, Zeszyty Naukowe WSHE w Łodzi, 2001, nr 6, s. 77-99, 3) Pastoureau Michel, Średniowieczna gra symboli, Warszawa, Oficyna Naukowa, 2006, s. 321-336. Ramowy plan wypowiedzi: 1. Teza: Średniowiecze to epoka bardzo długa, bogata i różnorodna, której motywy są inspiracją dla twórców literatury późniejszej. 2. Kolejność prezentowanych argumentów: a) Miniatura średniowieczna: kpina z wyidealizowanych, naiwnych i banalnych eposów rycerskich, które nie przedstawiają w obiektywny sposób średniowiecznej rzeczywistości. b) Hobbit, czyli tam i z powrotem: główny wątek, bohaterowie, istoty, obyczaje, rytuały, ideały, wartości, postawy, miejsca i wydarzenia jako elementy wywodzące się ze średniowiecza. c) Wywiad: nawiązanie do średniowiecznego motywu tańca śmierci oraz utworu „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze śmiercią”, aby ukazać sposób postrzegania śmierci we współczesności. d) Miecz przeznaczenia: nawiązanie do polskich legend średniowiecznych o bazyliszku i Wandzie, co Niemca nie chciała, jako intelektualna gra z czytelnikiem. 3. Wnioski: a) Literatura inspiruje się średniowieczem, czerpiąc zarówno z materialnego, jak i ideowego oraz symbolicznego dziedzictwa tej epoki. b) Czerpiąc inspiracje ze średniowiecza, pisarze odnoszą się przede wszystkim do pozytywnego dziedzictwa epoki. c) Motywy średniowieczne pojawiają się w bardzo różnych dziełach literackich. Otóż Tomek znalazł ciekawą mapę, pojawiło się info, że to z czasów Ptolemeusza (na podstawie jego dzieła Geografia), ale nie udało mi się tego potwierdzić. Mapa pochodzi z Biblioteki Narodowej: Jej postać graficzna to:Mapa została stworzona w języku francuskim między 1552, a 1568 rokiem. Na mapie tej Polska jest największym państwem Europy. Łukasz postarał się i przerysował tę mapę na rzeczywisty kontur kontynentu. Oto jego dzieło: Przy czym moim jedynym zastrzeżeniem jest to, że moim zdaniem Inflanty (kraje bałtyckie) powinny być zaznaczone jako teren polski, bo tam kończy się mapa źródłowa, ale nie Polska :). Info językoweInfo historyczneSposób opisaniaSummary #1 MichalSob Nowy Użytkownik 16 postów Napisano 28 październik 2011 - 10:42 UWAGA!! Jeśli chcecie aby wasz budynek trafił do miasta średniowiecznego to: proszę w tym temacie wstawiać zdjęcia budynków w stylu średniowiecznym przez was stworzonych (proszę podawać współrzędne). Pozdrawiam Michał Diaxy: 0 Do góry #2 czupryn czupryn Ravort Użytkownik 567 postów Napisano 28 październik 2011 - 12:52 Michał, do tego miasta co ty budujesz? Wydaje mi się, że Lord buduje miasto średniowieczne bez równania miasta i myślę, że znacznie lepiej będzie się prezentować ;/ Diaxy: 0 Do góry #3 Geroo Geroo Nowy Użytkownik 46 postów Gerooin Napisano 28 październik 2011 - 13:08 Zamek Butron:x-2122 z-11By zobaczyć linki musisz się zalogować lub zarejestrować By zobaczyć linki musisz się zalogować lub zarejestrować Dworek Chateau des Milandes:x-2704 z-1823By zobaczyć linki musisz się zalogować lub zarejestrować By zobaczyć linki musisz się zalogować lub zarejestrować Widziałem tylko miasto Michała, ale tez wydaje mi się ze lepiej by wyglądało miasto bez równania terenu, najlepiej w biomie górzystym, bo większość miast jest dosyć płaska : / Diaxy: 0 Do góry #4 Jeff The Morderca Jeff The Morderca Zbanowany Użytkownik 822 postów nie wiem Napisano 28 październik 2011 - 16:16 Sory że się wcinam, ale piszę się "Miasto Średniowieczne" a nie "Miasto Śdniowieczne". Diaxy: 117 Do góry #5 MichalSob MichalSob Nowy Użytkownik 16 postów Napisano 29 październik 2011 - 00:01 Sory że się wcinam, ale piszę się "Miasto Średniowieczne" a nie "Miasto Śdniowieczne".Poprawiłem Diaxy: 0 Do góry #6 GreyHavens GreyHavens jCraft forever Użytkownik+ 1893 postów Napisano 14 listopad 2011 - 21:05 Przejmuje opieke nad tym miastem. Plany na najblizsza przyszlosc:By zobaczyć linki musisz się zalogować lub zarejestrować By zobaczyć linki musisz się zalogować lub zarejestrować By zobaczyć linki musisz się zalogować lub zarejestrować Na razie tyle. Jezeli ktos chce zaopiekowac sie jednym z tych budynkow i wzniesc go, to zapraszam Diaxy: 118 Do góry #7 GreyHavens GreyHavens jCraft forever Użytkownik+ 1893 postów Napisano 24 listopad 2011 - 13:33 Jak na razie trwaja prace nad zamkiem glownym, zapraszam do wybierania projektow domow (lista wyzej) lub budowania zobaczyć linki musisz się zalogować lub zarejestrować Uploaded with By zobaczyć linki musisz się zalogować lub zarejestrować Diaxy: 118 Do góry #8 dragonitex dragonitex Legenda Użytkownik+ 2980 postów Napisano 24 listopad 2011 - 20:15 Zamawiam ten drugi,niedługo zbuduje Diaxy: 3 Do góry #9 GreyHavens GreyHavens jCraft forever Użytkownik+ 1893 postów Napisano 25 listopad 2011 - 13:22 By zobaczyć linki musisz się zalogować lub zarejestrować 2 dzien budowy... Diaxy: 118 Do góry #10 Gucio37 Gucio37 Master of Puppets Użytkownik 5 postów Napisano 15 styczeń 2012 - 19:18 Zbudowalem dom na podstawie tego linku: By zobaczyć linki musisz się zalogować lub zarejestrować .Projekt zrobilem na SP Creative. Wnętrze jest do zrobienia, głownie chodzi o kształt i rozmiary. GreyHavens-oceń czy sie nadaje do miasta. Jeśli tak to zaczne budowę. W razie czego mozna podmienic oglądałem na teksturkach Default i Misa realistic robiłem screenow, tu jest save, waży z 0,5 mega. By zobaczyć linki musisz się zalogować lub zarejestrować Diaxy: 0 Do góry #11 GreyHavens GreyHavens jCraft forever Użytkownik+ 1893 postów Napisano 15 styczeń 2012 - 20:41 Jasne, buduj smialo, ale moze dach z czegos innego niz sandstone bo bedzie za bardzo od reszty sie odrozniac Diaxy: 118 Do góry

plan średniowiecznego miasta z legendą